Ademen doen we allemaal. Maar de manier van ademen kan verschillen; snel, langzaam, diep, oppervlakkig. Daarnaast is er nog een verschil in de borst en buikademhaling. Hoe je ademt heeft grote gevolgen op heel je lichaam, zowel mentaal als fysiek. Ook speelt er mee of je door mond of neus ademt.
Hoe werkt onze ademhaling?
Met een inademing ademen we zuurstof in. Zuurstof is nodig voor alle cellen in het lichaam om goed te kunnen functioneren. Het bindt zich aan de rode bloedcellen. Om deze zuurstof in de cellen van onze spieren, weefsels en organen te krijgen is kooldioxide (CO2) nodig. CO2 zorgt er namelijk voor dat de zuurstof loskomt van de rode bloedcel. CO2 komt vrij bij de verbranding in de cellen en ademen we uit bij een uitademing. Onze dagelijkse ademhaling is vaak te snel, te hoog en oppervlakkig, waardoor we teveel CO2 kwijtraken.
Wat heeft een verkeerde ademhaling voor gevolgen?
Een lage CO2 gehalte zorgt voor een lage afgifte van zuurstof. Dit veroorzaakt klachten zoals kortademigheid, druk op de borst, duizeligheid, hoge bloeddruk, verkrampingen, vermoeidheid, hoge hartslag en kouden handen/voeten. Daarnaast zorgt een verkeerde ademhaling voor een hoge PH-waarde van het bloed en een opstapeling van afvalstoffen in het lichaam. Deze afvalstoffen worden in de vetcellen opgeslagen. Ook gaat het lichaam vrije radicalen produceren wanneer de ademhaling niet op orde is. Dit kan tot cel schade leiden in het lichaam.
Een hoge PH-waarde kan onder anderen zorgen voor verkramping van de spieren, misselijk gevoel, duizeligheid, tintelingen, maag- darmklachten, ontstekingen en een overmaat aan schimmels en bacteriën in het lichaam.
Ook denkt het lichaam bij een hoge ademhaling dat er gevaar is met gevolg dat het lichaam adrenaline en cortisol aanmaakt. Dit is af en toe niet erg, maar wanneer dit te vaak gebeurt kan dit allerlei klachten tot gevolg geven. Een hoge ademhaling activeert namelijk het orthosympathische zenuwstelsel, ook wel het sympathische zenuwstelsel genoemd. Wanneer deze actief is, zijn we alert. Het is het gaspedaal van ons lichaam. Je ervaart hierdoor onrust. Daarnaast richt het lichaam zich op korte termijn functies, dat maakt dat er geen aandacht is voor het oplossen van bijvoorbeeld een ontsteking of de spijsvertering en de hormoonhuishouding raakt in de war.
Een rustige ademhaling activeert het parasympatische zenuwstelsel. Dit is het deel van het autonome zenuwstelsel dat de organen zodanig beïnvloedt dat het lichaam in een toestand van rust en herstel kan komen. Het heeft hiermee een tegengestelde functie dan het orthosympathische zenuwstelsel.
Een rustige diepe buikademhaling zorgt dus voor meer rust en herstel in het lichaam en vermindering van lichamelijke klachten.
Waarom minder ademen ipv meer ademen?
Door het maken van rustige diepe buik ademhalingen, ipv oppervlakkige ademhalingen, raak je minder CO2 kwijt en kan er dus meer zuurstof vervoerd worden naar de cellen. Daarnaast zorgt een diepe buikademhaling door de bewegingen van het middenrif voor een massage van de buikorganen die daardoor beter kunnen functioneren. Tegelijkertijd is de beweging van het middenrif de pomp van het lymfevatenstelsel, het reinigingssysteem van het lichaam. Je werkt dus op deze manier meer afvalstoffen uit.
Ook staat je middenrif in verbinding met de bekkenbodem. Een verkeerde ademhaling kan dus bekkenbodemklachten veroorzaken.
Een ander bijkomend voordeel is dat wanneer er meer zuurstof vervoerd wordt naar de cellen door minder te ademen, je sneller afvalt en je meer energie en warmte krijgt. Voor verbranding is namelijk zuurstof nodig. Deze verbranding levert vervolgens meer energie en warmte in het lichaam op. Zo kan het zomaar zijn dat je niet zo snel meer koude handen of voeten krijgt door minder te ademen.
Hoe komt het dat je verkeerd ademt?
De oorzaak van een hoge ademhaling is stress en voeding. Wanneer je hoog in koolhydraten eet en meer bewerkt, gaat de ademhaling dit compenseren om de PH waarde in het lichaam weer goed te krijgen. Je gaat hierdoor hoger en sneller ademen. Wanneer je hoger en sneller gaat ademen, ervaart het lichaam meer onrust met gevolg dat je je gestrester kan voelen. Bij stress grijp je vaak weer sneller naar ongezond voedsel en zo wordt het dus een cirkeltje.
Hoe zorg je voor een goede ademhaling?
Begin met bewust te zijn van je ademhaling. In ruststand zou 6 a 8 ademhalingen per minuut voldoende moeten zijn. Echtere ademen veel mensen veel vaker per minuut. Zo’n 70% ademt tegenwoordig al twee keer zoveel per minuut. Ongeveer 20% hiervan, haalt zelfs 20 tot 30 keer per minuut adem. Dan ben je eigenlijk chronisch aan het hyperventileren. Dit kost je meer energie.
Leer jezelf naar je buik toe te ademen. Leg je handen op je buik en voel je buik op en neer gaan. Adem door de neus in en uit. In de neus bevinden zich kleine haartjes die als filter dienen. Bacteriën, pollen en andere vervuilde stofjes worden door de haartjes tegen gehouden. Adem 4 tellen in en 6 tellen uit. Oefening baart kunst! Bij inspanning mag je natuurlijk meer ademen.
Een andere oefening die je kan doen is tijdens het wandelen na een paar keer rustig door de buik in en uit te ademen, na een uitademing even je adem in te houden totdat je een ademprikkel voelt. Dit is het gevoel dat je lichaam wat zuurstof wilt. Haal dan weer gewoon adem. Wanneer je dit regelmatig oefent, leert je lichaam efficiënter met zuurstof om te gaan en heb je dus uiteindelijk minder adem nodig. Je voelt je hierdoor beter, ervaart meer energie en verminderde kortademigheid tijdens lichamelijke inspanning.