Heb je ’s ochtends moeite met het starten van de dag of spring je meteen je bed uit?
Wanneer je moeite hebt met opstaan zou het kunnen zijn dat je dopamine erg laag is. Dopamine is een hormoon en tegelijkertijd ook neurotransmitter. Neurotransmitters zijn stoffen die signalen doorgeven in de hersenen tussen zenuwcellen of spiercellen.
Wat houdt dopamine in?
Dopamine hoort bij het beloningssysteem van de hersenen. Het zorgt ervoor dat we ons tevreden en beloond voelen. Dopamine is belangrijk bij het leren over het bereiken van plezierige situaties en in de motivatie om dit te willen bereiken.
Wat doet dopamine?
Dopamine is bij een tal van functies in het lichaam betrokken. Een tekort of teveel aan dopamine veroorzaakt daarom al snel een negatief effect. Een tekort aan dopamine uit zich in energie-verlies, depressieve gevoelens, moeite met concentreren, onrust, laag libido, minder emotionele controle, moeite om op gang te komen en weinig zin hebben in nieuwe dingen. Aangezien dopamine ook veel lichaamsfuncties beïnvloedt, kan een tekort leiden tot motorische stoornissen, zelfs tot de ziekte van Parkinson. Onderzoek heeft aangetoond dat patiënten die overleden waren aan de ziekte van Parkinson veel lagere hoeveelheden dopamine hadden dan gezonde mensen. Ook kan een laag dopamine niveau verschillende psychische ziektes tot gevolg hebben. Depressie, angststoornissen, schizofrenie en ADHD zijn hier voorbeelden van.
Een teveel aan dopamine kan leiden tot overprikkeling. Te veel dopamine maakt je impulsief en gedreven. Mensen met een verhoogde concentratie vinden het lastig om een onderscheid te maken tussen relevante en onbelangrijke gevoelens. Ze plegen vaker diefstal, hebben onbezonnen rijgedrag en plegen eerder aanrandingen of verkrachtingen.
Oorzaken van een tekort aan dopamine
Het dopaminegehalte kan worden aangetast door stress en slaaptekort, maar ook door alcohol, koffie, drugs, nicotine en suiker. Deze stoffen werken verslavend omdat het in eerste instantie je dopamineniveau verhoogd. Dat geeft een plezierige sensatie. Maar even daarna daalt het dopamineniveau weer en voel je je weer onprettig. Je hebt hierdoor ook steeds meer van deze stof nodig om dat onprettige gevoel op te heffen.
Een laag dopamine gehalte kan ook veroorzaakt worden door een tekort aan de aminozuren tyrosine en fenylalanine, de voorlopers van dopamine of een tekort aan vitamine B6, B12, vitamine C en omega-3-vetzuren.
Daarnaast kan je door genetische aanleg van nature een tekort aan dopamine hebben.
Dopamine verhogen
Om je dopamine te verhogen helpt intensief bewegen zoals sprinten en boksen. Stress verminderen door bijvoorbeeld mindfulness en yoga. Daarnaast helpt tyrosine houdende voeding zoals vis, eieren, avocado, noten, zaden en peulvruchten. Knuffelen is ook een goeie manier om je dopamineniveau te verhogen.
Ook kan mucuna pruriens suppletie helpen. Dit is een tropische plant die hoge gehaltes aan L-dopa bevat, een voorloper van dopamine.