Wanneer je nooit of bijna nooit ziek bent, zegt dat niet per definitie dat je een gezond persoon bent. Het kan namelijk zo zijn dat je lichaam voortdurend in overlevingsstand staat wat maakt dat je lichaam je geen tijd gunt om ziek te zijn. De stress in je lichaam zorgt ervoor dat je niet ziek wordt. Wanneer je lichaam last van stress heeft maakt je bijniermerg het hormoon adrenaline en noradrenaline aan. Deze hormonen functioneren ook als neurotransmitters. Neurotransmitters zijn stofjes die signalen naar de hersenen sturen. Dit zorgt dat je ‘aan’ gaat staan. Je kan op deze manier snel reageren, wat super handig is wanneer je in gevaar bent.
Acute stress
Vroeger, als oermens, kon je aangevallen worden door een beer. Door de adrenaline en noradrenaline kwam je lichaam acuut in actie. Het ging vluchten of vechten.
Het is vrij onwaarschijnlijk dat je nu in deze tijd nog aangevallen wordt door een wild dier. De stress van deze tijd heeft meer te maken met deadlines/werkdruk, extreme sporten, echtscheidingen en geldzorgen, maar ook suiker, cafeïne, alcohol of ander ongezond eten is stress voor het lichaam. Het maakt daarbij niet uit of we mentale of lichamelijke stress ervaren. Ons stresssysteem werkt min of meer nog steeds hetzelfde als in de oertijd.
Wanneer de stress wat langer aan blijft houden, maakt het lichaam het stress hormoon cortisol aan om de adrenaline en noradrenaline te ondersteunen. Cortisol maakt het mogelijk dat je langere tijd alert blijft. Het zorgt er voor dat je meer suiker aanmaakt. Dit is een belangrijke functie van cortisol tijdens stress, omdat het lichaam zo voldoende energie beschikbaar heeft. Je hoeft dan niet op zoek naar voedsel, maar je kan meteen actie ondernemen. Het gevolg hierop is dan wel dat je bloedsuikerspiegel gaat stijgen, wat op langer termijn niet goed voor het lichaam is. Ook gaat er meer bloed naar de spieren en gaat de ademhaling en hartslag omhoog. Daarnaast onderdrukt het ontstekingen waardoor jij je maximaal kunt focussen op hetgeen jou stress geeft en je dus niet afgeleid wordt door kwaaltjes. Op korte termijn kan dit heel functioneel zijn.
Het is vrij onwaarschijnlijk dat je nu in deze tijd nog aangevallen wordt door een wild dier. De stress van deze tijd heeft meer te maken met deadlines/werkdruk, extreme sporten, echtscheidingen en geldzorgen, maar ook suiker, cafeïne, alcohol of ander ongezond eten is stress voor het lichaam. Het maakt daarbij niet uit of we mentale of lichamelijke stress ervaren. Ons stresssysteem werkt min of meer nog steeds hetzelfde als in de oertijd.
Chronische stress
Wanneer je langere tijd veel stress hebt, is er sprake van chronische stress. Het lichaam krijgt geen tijd meer om te herstellen. Het blijft cortisol produceren. Het lichaam blijft in overlevingsstand staan en heeft geen aandacht meer voor andere belangrijke lichaamsfuncties. Processen die veel energie kosten, zoals groei, voortplanting en de afweer (bescherming tegen bacteriën en virussen) worden op een lager pitje gezet. Doordat je lichaam het idee heeft te moeten blijven overleven, zal het lichaam blijven zorgen dat je door kan gaan. Het immuunsysteem zal op deze manier verzwakken.
Wanneer de chronische stress voorbij is en je je kan ontspannen komt het lichaam weer in ruststand. De cortisol zakt weer en de lichamelijke processen krijgen weer meer aandacht. Het lichaam heeft niet meer het gevoel dat het moet overleven. Je mag gaan herstellen. Grotenkans dat je dan ziek wordt. Je immuunsysteem heeft je lange tijd niet kunnen beschermen en alle schade die stress in het lichaam heeft aangericht mogen worden opgeruimd. Je krijgt bijvoorbeeld koorts en/of een verkoudheid. Koorts/verkoudheid is een manier voor je lichaam om de afvalstoffen eruit te gooien, de stress komt eruit. Je gaat zweten, spugen, krijgt een loopneus. Het lichaam wil de stoffen het lichaam uit werken.
Burn-out/bijnieruitputting
Blijf je te lang doorgaan, dan is de kans aanwezig dat een burn-out het gevolg is. Je bijnier raakt uitgeput vanwege het voortdurend aanmaken van hormonen.
Hoe kan je dit voorkomen?
- Beweeg regelmatig. Na ongeveer een kwartier bewegen, gaat het lichaam endorfine aanmaken. Endorfine zorgt dat de stress weer gaat zakken in het lichaam waardoor er geen cortisol nodig is.
- Plezier maken. Ook door plezier te maken, gaat het lichaam endorfine aanmaken die vervolgens de stress weer laat zakken.
- Wanneer je ademhaling hoog zit, blijft het lichaam denken dat er gevaar is. Door oefeningen te doen waarbij je zorgt dat je een rustige buik ademhaling creëert, creëer je rust in het lichaam.
- Visualisatie, dankbaarheidsoefeningen en bevestigingen die zorgen voor positieve energie.
- Luister naar ontspanningsmuziek of lees een ontspannen boek.
- Mediteer, dit zorgt voor rust in het hoofd.
- Yoga of een vergelijkbare sport waardoor je kunt ontspannen.
- Uit emoties. Praat er over met vrienden of schrijf ze op in een dagboek.
- Zorg voor gezonde voeding om je lichaam niet extra te belasten en het te voorzien met de juiste voedingsstoffen.
Misschien ook interessant voor jou
